Rezerwat Góra Zelejowa

Szczegóły: Kategoria: Rezerwaty Przyrody; Utworzono: 13 luty 2016

Lokalizacja:
Około 2 km na północ od Chęcin, Gmina Chęciny, powiat kielecki, woj. świętokrzyskie GPS: 50.819106°N, 20.456876°E

Opis

Rezerwat przyrody "Góra Zelejowa" został utworzony 18 sierpnia 1954 roku zarządzeniem Ministra Leśnictwa. Rezerwat zajmuje powierzchnię 67 ha. Rezerwat obejmuje wzniesienie Zalejowa (372 m n.p.m.) położone w Paśmie Zelejowskim Gór Świętokrzyskich. Rezerwat jest częścią Chęcińsko-Kieleckiego Parku Krajobrazowego.

Przedniotem ochrony są formy skalne z przykładami wietrzenia krasowego, odsłonięcia geologiczne oraz rzadkie gatunki roślin i zwierząt.

Już w XV wieku na Górze Zelejowej działał kamieniołom, w którym wydobywano marmur - biały i różowy kalcyt, zabarwiony wiśniowym hematytem z zielonkawymi i niebieskimi wtrąceniami minerałów miedzi. Ten kamień o niepowtarzalnym wzorze zwano "różanką zelejowską" - nazwa pochodzi od faktury skały, gdzie okruchy jasnego kalcytu otoczone są wiśniowym hematytem, tworząc charakterystyczne różyczki.

Najstarsze znane wyroby z "różanki zelejowskiej" znajdują się w katedrze wawelskiej w Krakowie. W naszej okolicy spotkamy ją np. w klasztorze na Karczówce. Różankę można spotkać w wielu obiektach sakralnych jak też pałacach środkowej i wschodniej Polski.

Eksploatacja wyrobiska trwała do roku 1954.

Przez rezerwat przebiega czerwony szlak pieszy Kielce - Chęciny.