II WŚ

MIEJSCE STRACEŃ POLAKÓW Z RĄK HITLEROWCÓW W DNIU 15 I 1944 r.

CZEŚĆ ICH PAMIĘCI

1981 r.

Muzeum Regionalne w Pińczowie zostało utworzone w 1963 roku z siedzibą w popauliśnkim, barokowym klasztorze. Na początku zajmowało jedno pomieszczenie, żeby w roku 1970 zająć kilka następnych i rozpocząć działalność wystawową. Budynek dawnego klasztoru został zbudowany w latach 1431-1449. Obecny kształt budynku jest wynikiem przebudowy w pierwszej połowie XVII wieku. 

Polana Langiewicza uważana jest powszechnie za miejsce obozowania oddziałów powstańczych, dowodzonych przez generała Mariana Langiewicza, podczas Powstania Styczniowego w 1863 roku. Nie ma jednak dowodów na to, że dokładnie w tym miejscu stacjonowali powstańcy i przebywał tam sam generał Langiewicz. Miejsce to wskazywał kpt. Wojdacki pisząc w swym raporcie, że "było źródło i rósł dąb, w którym, jak na stołku, siedział Jenerał Marjan Langiewicz".

W 1939 roku Państwowa Fabryka Amunicji w Skarżysku Kamiennej została włączona do koncernu HASAG (Hugo Schneider A.G.) z siedzibą w Lipsku. Zgodnie z polityką okupanta niemieckiego, ludność podbitych obszarów miała być wykorzystana jako tania siła robocza dla zwiększenia potencjału gospodarczego i militarnego III Rzeszy. Hans Frank, gubernator Generalnej Guberni, wydał zarządzenie zobowiązujące Polaków do pracy. Na tej podstawie powstał obóz pracy przy fabryce HASAG. Fabryka w Skarżysku została uruchomiona 1940 roku. 

POLEGŁYM W LATACH 1943-44 ŻOŁNIERZOM A.K. GRUPA WARSZAWSKA ZE ZGRUPOWANIA PONUREGO I NURTA - TOWARZYSZE BRONI.

Republika Pińczowska była obszarem wyzwolonym spod okupacji niemieckiej w wyniku działań partyzanckich Armii Krajowej, Armii Ludowej i Batalionów Chłopskich w okresie od 24 lipca do 12 sierpnia 1944 roku. Obszar wyzwolony miała powierzchnię około 1000 km², a na jego terenie znalazły się: Pińczów, Brzesko, Działoszyce, Książ Wielki, Kazimierza Wielka, Nowy Korczyn, Proszowice, Sancygniów, Słaboszów i Wiślica.

Żołnierze  Armii Krajowej z oddziału p.por. Jana Kosińskiego Inspektora "Jacka", polegli na Wykusie 28.X.1943 roku w obronie radiostacji dalekiego zasięgu - łączności Polski z zachodem.

W dniu 29 maja 1943 roku okupacyjne wojska niemieckie zorganizowały obławę we wsi Psary Podlesie. Powodem obławy był donos, według którego dziewięciu mieszkańców wsi miało pomagać okolicznym partyzantom. Spośród zebranych mieszkańców wyłonili podejrzanych.Sześciu z nich rozstrzelali w pobliżu dzisiejszego pomnika, a dwóch kolejnych na ich własnym podwórzu. 

"PAMIĘCI BOHATERSKICH ŻOŁNIERZY Z WYDZIELONEGO ODDZIAŁU WOJSK POLSKICH, KTÓRZY POD DOWÓDZTWEM  MJR H. DOBRZAŃSKIEGO - HUBALA STOCZYLI TUTAJ W DNIU I.IV.1940 R. ZWYCIĘSKI BÓJ Z OKUPANTEM NIEMIECKIM I DALI PRZYKŁAD WALKI Z PRZEMOCĄ."

"CHWAŁA

Żołnierzom Korpusu Ochrony Pogranicza I batalionu 163 pp za bohaterstwo w nierównej walce stoczonej 6.IX.1939r. nad rzeką Czarną w Rudzie Malenieckiej z przeważającymi siłami wojsk niemieckich."

"PAMIĘCI! POLEGŁYCH I POMORDOWANYCH W LATACH 1939 - 1945 W WALKACH Z HITLEROWSKIM NAJEŹDCOM Z TERENU B. GMINY SAMSONÓW POW. KIELCE

SPOŁECZEŃSTWO"

Dla  zapewnienia ochrony Rejony Umocnionego "Hel", w roku 1939 roku, około 3 km na zachód od Jastarni, wybudowano system fortyfikacji w postaci czterech ciężkich bunkrów bojowych oraz jednego lekkiego schrony wzmacniającego pozycję tyłową. Bunkrom ciężkim nadano nazwy "Sokół", "Sabata", "Saragossa" oraz "Sęp". Wszystkie schrony zostały odrestaurowane, a wnętrza schronu "Sabata" zostały udostępnione do zwiedzania...

"Ponad pół wieku minęło, a nie obeschły łzy maltretowanego narodu.

O Jedwabnem dowiedział się cały świat.

O Borze i Brzasku koło Skarżyska ten świat do dziś nie wie...

Skarżysko i najbliższe okolice stały się miejscem straceń dla ofiar zwożonych z różnych stron Kielecczyzny."

"MIEJSCE TO JEST UŚWIĘCONE MĘCZEŃSKĄ KRWIĄ 75 POLAKÓW. WŚRÓD NICH ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ ROZSTRZELANYCH 29 LUTEGO I 6 LIPCA 1944 R. PRZEZ NIEMIECKIEGO OKUPANTA.
TABLICĘ UPAMIĘTNIAJĄCĄ UFUNDOWANO W 1958R. ZREKONSTRUOWANO 1993R.
SPOŁECZEŃSTWO MIASTA SKARŻYSKA-KAMIENNEJ." 

Szkoła na Bzinie została zajęta przez Niemców i przerobiona na więzienie w dniu 8 kwietnia 1940 roku. Osadzeni zostali w niej mieszkańcy takich wsi jak Królewiec, Przyłogi, Strażnica, Modrzewiny i inne, aresztowani podczas obławy na oddziały "Hubala". Więźniowie byli przetrzymywani w szkole bez jedzenia i picia, byli bici i torturowani oraz spali na gołej podłodze. Po czterech dniach większość więźniów została zwolniona, a ponad dwudziestu pozostałych zostało rozstrzelanych. Miejsce egzekucji i pochówku pozostaje do dziś nieznane.

Grób znajduje się w lesie, około 600 m za szpitalem powiatowym w Skarżysku- Kamiennej. Prowadzi do niego kilka dróg z różnych kierunków. Najłatwiej trafić idąc trasą drogi krzyżowej obok siedziby nadleśnictwa. Przy leśnej ścieżce znaduje się drogowskaz kierujący do mogiły ukrytej w zaroślach. Na tabliczce pamiątkowej znajduje się napis: "NIEZNANI...

..

"DLA UCZCZENIA PAMIĘCI ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ ZAMORDOWANYCH PRZEZ OKUPANTA HITLEROWSKIEGO KTÓRZY W LATACH 1942-1944 W DZIELNICY PASADAJ PRODUKOWALI AMUNICJĘ DLA ODDZIAŁÓW AK OKRĘGU "JODŁA". W HOŁDZIE SPOŁECZEŃSTWO MIASTA SKARŻYSKA-KAMIENNEJ 12.6.1972 R."

Szkoła Podstawowa nr 1 została zajęta przez oddział SS 28 stycznia 1940 roku. W następnych dniach (do 10 lutego) Niemcy aresztowali w Skarżysku około 420 osób. Wśród aresztowanych byli ludzie z różnych środowisk i grup społecznych: robotnicy z zakładów metalowych, kolejarze, przedstawiciele inteligencji, duchowieństwo, przedsiębiorcy oraz burmistrz miasta wraz ze swoim zastępcą.

Obok siebie znajdują się grób Andrzeja Paska ps. "Jędrek oraz obelisk upamiętniający potyczkę oddziałów "Ponurego" z żandarmerią niemiecką.Na płycie nagrobnej znajduje się napis: "Ś. P. kapral "JĘDREK" Andzrej Pasek z drużyny ochronnej Komendanta "Ponurego" poległ 7.X.1943 r. CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI."...

"BÓG HONOR OJCZYZNA. ŻOŁNIERZOM ARMII KRAJOWEJ PODOBWODU "MORWA" PLACÓWKI 115 D-CY POR. S. BILSKIEMU ps. "BUCZYŃSKI". POLEGŁYM W WALCE Z OKUPANTAMI W ODDZIAŁACH PARTYZANCKICH I 3 PP LEG. AK.

MJR. "PONUREGO"...